KENTYPE logo Zamówienie Partnerzy Poradnik O firmie Fonty
spacer
 
 
 


Wydaje się, że rodziny styli fontów są od zawsze, pomagając nam porządkować biblioteki krojów pism oraz tworzyć dokumenty ze spójną, harmonijną typografią. Prawda jest jednak inna. Idea grupowania odmian w rodziny datuje się na przełom XIX i XX wieku. Biorąc pod uwagę, że kroje pism są z nami już od ponad pięciuset lat, pojęcie rodziny fontów jest stosunkowo nowe.

Osobą powszechnie uznawaną za ojca koncepcji grupowania fontów jest Morris Fuller Benton (1872-1948) będący dyrektorem działu projektującego nowe czcionki w American Type Face Corporation. Według Bentona przesłanką do grupowania krojów pism w rodzinę było wzajemne podobieństwo ich podstawowych cech przy pewnym niewielkim indywidualnym odchyleniu stylistycznym. Rodziny Cheltenham, Century, Cloister i Stymie są przykładem kilku spośród wielu projektów, za które Benton był osobiście odpowiedzialny.

Oryginalna idea Bentona została w ciągu następnych dziesięcioleci kilkakrotnie modyfikowana i rozszerzana. Rodziny fontów stawały się coraz liczniejsze, bardziej zróżnicowane i lepiej przemyślane.

Planowanie za pomocą liczb
W 1957 roku szwajcarski projektant Adrian Frutiger stworzył nowy typ rodziny, składającej się z pełnego wachlarza całkowicie kompatybilnych odmian, które można było uporządkować w pewien szereg. Frutiger czuł, że tradycyjny system określania nazw styli krojów pism (gruby, półgruby, skondensowany itd.) jest mylący i przestarzały. W zamian zaproponował inne podejście, które uważał za bardziej logiczne i uporządkowane, polegające na systemie numeracyjnym. W systemie Frutigera każdemu stylowi czcionki nadano dwucyfrową liczbę. Pierwsza cyfra klasyfikowała grubość czcionki, poczynając od cyfry 3 oznaczającej styl bardzo cienki, a kończąc na cyfrze 8 - styl bardzo gruby. Druga cyfra oznaczała proporcje: większymi cyframi oznaczono kształty bardziej skondensowane, a mniejszymi - bardziej rozwlekłe. Dodatkowo, jeżeli styl czcionki był normalny to druga cyfra była nieparzysta, a w przypadku czcionki pochyłej lub kursywy druga cyfra była parzysta. Dla przykładu, Univers 39 to czcionka bardzo jasna, skondensowana, normalna, a Univers 56 to czcionka średniej grubości, o standardowych proporcjach, pochyła.  

Wielogrupowe rodziny czcionek
Istnieją rodziny, w których można wyróżnić pewne podgrupy czcionek.
Świetnymi przykładami takich rodzin są Alinea i ITC Legacy.
Alinea ma trzy podgrupy: szeryfową, bezszeryfową i moderowaną. ITC Legacy ma dwie podgrupy: szeryfową i bezszeryfową.
Forma czcionek z różnych podgrup jest zbliżona - wysokość wielkich liter, wysokość małych liter, grubości kereski i ogólne proporcje wręcz są takie same. Każdy styl czcionki z takiej wielogrupowej rodziny został zaprojektowany z pewnym osobistym charakterem, niemniej może być używany razem z innymi członkami tej rodziny tworząc harmonijny układ. Takie delikatne wariacje formy poszczególnych styli dają doskonały efekt przy wyróżnianiu tytułów, zwykłego tekstu, podtytułów, podpisów i innych elementów typograficznych.
 


  Jeszcze innym przykładem rodziny fontów jest ITC Bodoni. Składa się ona z trzech podgrup o nazwach Six, Twelve i Seventy-Two. Podgrupy te zostały tak zaprojektowane, aby naśladować subtelne, aczkolwiek kluczowe różnice w wyglądzie metalowych matryc zrobionych przez Giambattistę Bodoniego. Jego udoskonalenia polegały na uwzględnieniu optycznych zniekształceń jakie powstają przy korzystaniu z różnych rozmiarów czcionek. Zasada stosowania powyższych podgrup jest prosta. Aby być jak najbardziej wiernym pierwowzorowi powinno się użyć fontu o nazwie z liczbą zbliżoną do aktualnie zastosowanego rozmiaru.

 

  Grupa fontów ITC Humana posiada 3 odrębne typograficznie rodziny.

Poniżej przedstawiamy zestawienie kilku wielogrupowych rodzin fontów.

  • Alinea
  • Augustal
  • ITC Bodoni Six, Twelve, Seventy-Two & Ornaments
  • Charlotte & Charlotte Sans
  • Humana Serif, Sans & Script
  • ITC Legacy Serif & Sans
  • Lucida
  • ITC Officina Sans & Serif
  • Planet
  • Rotis
  • ITC Stone Serif, Sans & Informal
  • ITC Tempus & Tempus Sans
  • Throhand

Autor oryginału: Ilene Strizver